Het énige Nederlandse boek dat een volledig boekverbod overwon:
Nu gratis te downloaden
Loslippige spionnen, een arglistige generaal en onschuldige burgers: De doofpotgeneraal leest als een spannende spionageroman.
Maar het dient ook als
feitelijke getuigenis van hoe een Nederlandse cover-up-operatie volledig ontspoorde. De inzet: het beruchte fotorolletje van Srebrenica. Het boek werd verboden,
maar dit werd in hoger beroep herroepen. Al deze ontwikkelingen staan in deze derde herziene druk.
De doofpotgeneraal, 3e herziene druk Edwin Giltay | Nawoord Hans Laroes
Den Haag: 2025 | PDF: gratis download
304 pagina’s, met illustraties in kleur
De onderstaande citaten over De doofpotgeneraal vormen een mozaïek van stemmen, dat een krachtig verhaal weeft over transparantie en gerechtigheid. Deze feitelijke en geverifieerde citaten – check de bronnen zelf! – zijn afkomstig uit rechterlijke uitspraken, mediaberichten en getuigenissen van overlevenden en prominente figuren. Als koor van authentieke perspectieven roepen ze op om een duister hoofdstuk in de Nederlandse geschiedenis onder ogen te zien.
Deze selectie van 12 sleutelcitaten belicht de misstanden in inlichtingenoperaties waar geheimhouding botst met transparantie, een grijs gebied dat strenge controlemechanismen vereist. De stemmen belichten een bredere strijd voor overheidsverantwoording en confronteren Defensie met haar rol in de affaire, die culmineerde in een rechterlijke triomf tegen een boek- en spreekverbod.
Toelichting: Deze zaak draait om een Nederlandse doofpotoperatie rond bewijs van oorlogsmisdaden, waarbij Srebrenica een rol speelt maar niet het hoofdonderwerp is. Niet-Nederlandse citaten zijn hier getrouw vertaald.
‘Het boek De doofpotgeneraal mag weer worden verspreid. Er bestaat geen twijfel over de zorgvuldigheid waarmee Edwin Giltay het heeft
geschreven.’
‘Over het mislukte fotorolletje uit Srebrenica, en over de warboel van intriges en rookgordijnen rond het verdwijnen van dit mogelijke bewijsmateriaal
van oorlogsmisdaden.’
‘Leestip! Het boek over het inzetten van geheim agenten en het fotorolletje van Dutchbat III werd eerst door de rechtbank verboden, maar is nu
vrijgegeven zodat iedereen kan lezen wat er gebeurt in Nederland.’
‘De werkelijkheid blijkt weer bizarder dan de grootste complottheorie. Dit boek bewijst dat werkelijk alles kan, ook in Nederland, inclusief bedreigingen.’
‘De heer Giltay heeft een indrukwekkend boek geschreven over zijn ervaringen. De minister van Defensie moet een écht antwoord
geven. Dit moet worden rechtgezet.’
‘De doofpotgeneraal is een zeer zeldzaam voorbeeld in onze collectie van een auteur die met succes een boekverbod aanvocht.’
—
Banned Books Museum, Tallinn (2024)
Bron: Quote geaccordeerd per e-mail, 16 april 2024. (🇪🇪)
Zie de uitgebreide versie met 70 citaten
Tijdlijn
2014
Publicatie
2015
Gecensureerd
2016
Verbod opgeheven
2023
Ombudsman veroordeeld
2024
Engelse vertaling
Edwin Giltay’s overwinning op het boek- en spreekverbod vormt een cruciaal precedent in de Nederlandse literatuur. Anders dan Multatuli of Reve, die gerichte passage-aanvallen overwonnen, draaide hij als enige in Nederland een volledig verbod terug, zoals jurisprudentie en Delpher’s krantenarchief bevestigen. Ook internationaal gezien is dit hoogst uitzonderlijk. Het Banned Books Museum in Tallinn, dat verboden boeken van over de hele wereld verzamelt, vat het treffend samen: “een zeer zeldzaam voorbeeld van een auteur die met succes een boekverbod aanvocht.” In een land met een sterke traditie van persvrijheid, legt dit arrest de doofpotmentaliteit van de staat bloot via de gedetailleerde onthullingen in het boek – van lokoperaties tot verdwenen bewijsmateriaal. Dit precedent-scheppende arrest heeft daarmee een golf van internationale erkenning ontketend.
De roep om transparantie rond Srebrenica klinkt mondiaal: meer dan 400 publicaties brachten De doofpotgeneraal onder de aandacht van naar schatting 10 miljoen mensen, van Brazilië tot Indonesië. Deze brede golf versterkt de druk op Defensie voor verantwoording en confronteert haar met reputatieschade door haar weigering deze affaire recht te zetten. Dit signaal van universele afwijzing van censuur roept op tot moed: erken de fouten voor echte transparantie en verzoening.
Edwin Giltay is de enige Nederlandse auteur die met succes een volledig boekverbod heeft overwonnen. Wereldwijd is zijn zaak hoogst uitzonderlijk: het verbod werd teruggedraaid met expliciete rechterlijke lof voor de feitelijke nauwkeurigheid van zijn werk – een zeldzaam precedent in de moderne censuurgeschiedenis. Daarbij maakte hij als enige in ons land ook een gelijktijdig spreekverbod ongedaan.
Geboren in 1970 in Den Haag, begon Giltay zijn loopbaan als technisch schrijver voor IBM en werkte later voor Deloitte. Onverwachte ervaringen gaven hem inzicht in de wereld van inlichtingendiensten en hun ethische dilemma’s. Met een focus op gerechtigheid voor de slachtoffers van Srebrenica, onthulde hij in zijn boek De doofpotgeneraal (2014) een Nederlandse militaire spionageoperatie, opgezet om bewijsmateriaal te onderdrukken over de rol van ons land bij deze genocide in 1995.
Journalisten, veteranen en nabestaanden dragen al jaren bij aan een breder maatschappelijk debat over deze kwestie. Niettemin stuitten Giltays onthullingen op fel verzet uit inlichtingenkringen, die al in 1998, toen hij voor het eerst vragen stelde, probeerden hem het zwijgen op te leggen. Zo bestempelde de staat hem in een officieel rapport ten onrechte als ‘volledig gestoord’ om de aandacht af te leiden, waardoor hij ongewild onderdeel werd van de affaire. De obstructie brak Giltay niet: de tegenslagen daagden hem juist uit om de inlichtingenmachinaties te ontmaskeren.
Ondanks ongegronde beschuldigingen, persoonlijke intimidatie en zelfs professionele represailles waaronder een spreek- en boekverbod, hield Giltay stand. In 2016 werd deze volharding beloond: het Gerechtshof Den Haag hief beide verboden op en stelde ondubbelzinnig dat De doofpotgeneraal “voldoende steun vindt in de feiten”. Deze juridische erkenning herstelde niet alleen Giltay’s recht om te spreken, maar bevestigde ook de integriteit van zijn onderzoekswerk. Zo presenteerde het Banned Books Museum in Tallinn het later als “een zeer zeldzaam voorbeeld in onze collectie van een auteur die met succes een boekverbod aanvocht.” Belangrijker, in 2017 deed het hof nog een baanbrekende uitspraak. In een rechtszaak van de Moeders van Srebrenica, waarin het boek naast talloze andere bewijsstukken werd aangehaald, werd de Nederlandse staat deels aansprakelijk gesteld voor de tragische dood van ongeveer 350 Srebrenicanen.
De afgelopen dertig jaar werkte Giltay als eindredacteur aan tientallen boeken, van softwarehandleidingen tot geopolitieke non-fictie. De doofpotgeneraal, wereldwijd besproken van Brazilië tot Indonesië, voedt het debat over Srebrenica en de Nederlandse inlichtingendiensten. Deze voortdurende relevantie blijkt uit herhaalde internationale berichtgeving, mede door Al Jazeera Documentary in 2025. Hoewel minister Grapperhaus in 2021 stelde dat het boek geen desinformatie is, bleef formele rehabilitatie door de staat uit: “De rechtspraak, de minister van Justitie, media en internationale experts erkennen mijn werk, terwijl Defensie weigert te breken met hun framing dat ík ‘volledig gestoord’ ben. Ik ben dankbaar voor de solidariteit, maar de rol van ons land in Srebrenica is de ultieme integriteitskwestie waarover het behóórt te gaan!”
Vandaag de dag blijft Giltay zich inzetten voor transparantie en waarheidsvinding. Zo won hij in 2023 twee rechtszaken tegen de Nationale Ombudsman vanwege obstructie van zijn informatieverzoeken. Met de dwangsommen, indirect betaald door de staat, financierde hij de Engelse vertaling van De doofpotgeneraal waar prominente Bosniërs om hadden gevraagd. In 2024 maakte hij deze wereldwijd gratis beschikbaar. Ondanks deze successen voert hij een nieuwe rechtszaak wegens voortdurende obstructie bij het vrijgeven van documenten, waarmee hij zijn inzet voor gerechtigheid voortzet.
Voor persvragen of andere correspondentie kunt u contact opnemen met de auteur via .
De eerder verboden non-fictiethriller die spionnen ontmaskert en een sinistere operatie blootlegt die Nederlands falen in Srebrenica moest verdoezelen
